De geschiedenis van fysiotherapie
In de afgelopen anderhalve eeuw heeft de fysiotherapie een belangrijke plek in de gezondheidszorg verworven. Fysiotherapeuten mogen dus best trots zijn op de rijke geschiedenis van hun vak! Maar hoe is fysiotherapie eigenlijk ontstaan?
Fysiotherapie is gebaseerd op de zogeheten heilgymnastiek. Dit was gymnastiek om gezond en fit te blijven, volgens het principe ‘roest rust.’ De fysiotherapie zoals wij die nu kennen vindt haar oorsprong in de eerste helft van de twintigste eeuw. Of specifieker gezegd: in de oorlog.
Vlak na de Tweede Wereldoorlog werd in Nederland het eerste revalidatiecentrum opgericht voor patiënten met een niet-aangeboren primaire motorische handicap van tijdelijke of blijvende aard. Volgens de beschrijving van het centrum omvatte revalidatie “alle maatregelen die gericht zijn op anatomisch en functioneel herstel, op het herstel van de arbeidsgeschiktheid en op herplaatsing in het arbeidsproces.”
De eerste fysiotherapeuten (toen nog heilgymnasten genoemd), die gebruik maakten van een combinatie van oefeningen en massage om het herstelproces na een ziekte of operatie te versnellen, hadden hun handen vol aan de oorlogsslachtoffers. Daardoor waren ze in staat om relatief snel hun vaardigheden te verbeteren en nieuwe technieken te ontwikkelen. Er vond dan ook een sterke groei plaats van het aantal revalidatiecentra in Nederland. De benaming ‘fysiotherapeut’ werd echter pas in 1965 geïntroduceerd, omdat de benaming heilgymnast de werkzaamheden van de beroepsgroep niet meer dekte.
Rond die tijd veranderde ook de verhouding tussen artsen en fysiotherapeuten. Voorheen was het zo dat de heilgymnast belast werd met het uitvoeren van de behandeling, onder het toeziend oog van een arts. Sinds het invoeren van het bestaansrecht van de fysiotherapeut, draagt deze zelf verantwoordelijkheid voor zijn of haar therapeutische interventies.
Mensen die moeten herstellen na een ziekte, blessure of operatie weten tegenwoordig niet beter dan dat ze zich tot hun fysiotherapeut wenden. En nu de levensduur in Europa sterk toeneemt, vertrouwen veel ouderen op hun fysiotherapeut om hen te helpen het beste van die extra jaren te maken. Fysiotherapie is in slechts enkele decennia uitgegroeid tot iets waar we eigenlijk niet meer zonder kunnen.